Doğu Anadolu Fay Zonu üzerinde 6 Şubat 2023 tarihinde iki büyük deprem meydana gelmiştir. Merkez üssü K. Maraş’ın Pazarcık ilçesinde olan birinci deprem yerel saatle 04.17’de ve bundan yaklaşık 9 saat sonra merkez üssü K.Maraş’ın Elbistan ilçesi olan ikinci bir deprem daha meydana gelmiştir.

6 Şubat 2023 Kahramanmaraş Pazarcık ve Elbistan Depremleri Bilgi Notu

Doğu Anadolu Fay Zonu üzerinde 6 Şubat 2023 tarihinde iki büyük deprem meydana gelmiştir. Merkez üssü K. Maraş’ın Pazarcık ilçesinde olan birinci deprem yerel saatle 04.17’de ve bundan yaklaşık 9 saat sonra merkez üssü K.Maraş’ın Elbistan ilçesi olan ikinci bir deprem daha meydana gelmiştir. Her iki depremden sonra da yer yer 6.5 büyüklüğüne ulaşan çok sayıda ardçı depremler olmaya devam etmektedir. Her iki deprem de sığ odaklı (yaklaşık 8km) olup ardçı sarsıntıların daha uzun müddet devam edeceği öngörülmektedir. Her iki deprem oldukça geniş bir kayma düzlemi üzerinden bir makaslama ile yırtılma oluşturmuş ve oldukça geniş alanlarda zemin yapısına bağlı olarak büyük yıkıcı etki göstermiştir. Özellikle zemin niteliklileri bakımından elverişsiz alanlardaki çok sayıda yapının da  ağır hasar sonucu yıkıldığı buna bağlı olarak can kayıplarının  arttığı ilgili resmi kurumlar arafından  rapor edilmektedir. Her iki depremin birlikte etkilediği alanın çok geniş olması ve bu alanlardaki kırsal yerleşimlerin dağınık olması hasarın ve can kayıplarının artabileceği yönünde kaygılar oluşturmaktadır. Depremleri üreten fayların bölgenin tektonizmasında aktif rol oynayan Doğu Anadolu Fay Zonu üzerinde yaklaşık 350x40 km² alanda birden çok fay segmenti üzerinde depremler ürettiği söylenebilir. Her iki ana deprem ve artçı depremlerin büyük çoğunluğu baskın yanal atım karakterinde olup bazı segmentlerde ise düşey atımların olduğu hızlı mekanizma  sonuçlarından (USGS, EMSC) anlaşılmaktadır. Ardçı depremlerin özellikle D-B ve KD-GB doğrultulu Çardak, Pazarcık Çelikhan-Sürgü fayları ile Malatya fayları arasında dağılım gösterdiği anlaşılmaktadır. Depremlerin meydana geldiği zon Arabistan- levhası ile  Anadolu levhasının tektonik etkileşiminin bir sonucu olarak gerek tarihsel (1900 öncesi) gerek aletsel dönem (1900 yılından günümüze) sürecinde yıkıcı depremler üretmiştir (http://www.koeri.boun.edu.tr/sismo/2/06-subat-2023-ml7-5-ekinozu-kahramanmaras-depremi/)

Bu tür şiddetli depremlerde yapı stokları, zemin özellikleri, yapı niteliği ve kalitesi ile yapıların deprem kaynaklarına olan yakınlığı dikkate alınarak ilgili yapı hasarlı olsun veya olmasın belirli bir süre geçmeden yapıların kullanılmaması gerekir. Bu hususta resmi yetkili ve görevlilerin uyarıları doğrultusunda hareket edilmelidir. Bu tür depremlerde hafif ve orta hasarlı yapıların da ağır hasarlı yapı adayı olabileceği unutulmamalıdır.

Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi ailesi olarak bölgede meydana gelen depremlerde hayatını kaybeden vatandaşlarımıza Allah’tan rahmet yaralılara da acil şifalar dileriz.

Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi

Deprem Araştırma Uygulama ve Araştırma Merkezi

 

Hazırlayan: Prof. Dr. Tolga Bekler, Prof. Dr. Erdinç Yiğitbaş